رابطه تغذیه و سرطان
سرطان یک بیماری نادر در جهان نیست.
هر ساله 10 میلیون نفر به سرطان مبتلا میشوند و 7 میلیون نفر در سال از سرطان میمیرند.
بیشترین علت مرگ از سرطان در مردان سرطان ریه و معده و در زنان سرطان سینه است.
در واقع سرطان یک بیماری ارثی ناشی از تغییرات و آسیب DNA سلول است.
این آسیب ناشی از تغییرات ژنتیکی، رادیاسیون، مواد شیمیایی و هیپر یا هیپومتیلاسیون DNA است؛
که باعث فقدان یک پروتئین ضروری یا تولید یک پروتئین مضر میشود.
امروزه به طور گستردهای در تمام دنیا این باور که میوه و سبزی میتواند پیشگیریکننده از سرطان باشد وجود دارد.
نظریه پیشگیری از سرطان با کمک رژیم غذایی از 30 سال پیش مطرح شده است.
تخمین زده شده است که رژیم غذایی سلامت میتواند از ابتلا به یک سوم از سرطانها پیشگیری کند.
به طور کلی این رژیم سلامت افزایش مصرف میوهها و سبزیها، غلات کامل، ماهی و غذاهای دریایی و کاهش مصرف گوشت قرمز، چربی حیوانی و قندهای ساده، شکلات، آب نبات و میانوعدههای چرب و شیرین مانند چیپس و پفک، کیکهای شکلاتی، شیرینیها و…را مورد تأیید قرار میدهد.
برخی منابع معتقدند که لازمه پیشگیری از سرطان مصرف مقادیر بالا از مولتیویتامینهای صنعتی است.
این کار بدون شک هزینه زیادی برای هر فرد خواهد داشت و البته در پیشگیری از سرطان بدون تأثیر نخواهد بود.
اما اقدام پایه و اصلی لازم در پیشگیری از سرطان دارا بودن رژیم غذایی سلامت و فعالیت بدنی مناسب است.
به نظر میرسد رژیم پرچرب و مخصوصاً حاوی چربیهای اشباع و پرکلسترول کارسینوژنیک باشد و احتمال ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
اما لیپیدها و متابولیسم لیپیدی بدن به طور مستقیم از ترکیب چربی رژیم غذایی منشا نمیگیرند و تأثیر تمام ترکیبات رژیم غذایی، فعالیت بدنی، سبک زندگی و البته ژنتیک پروفایل چربی بدن را تعیین میکند.
با این حال بسیاری از مطالعات رابطهی محکمی بین:
مصرف چربیها با سرطانهایی نظیر سرطان پروستات و سرطان سینه، ریه، کولورکتال (کولون و رکتوم) را بیان کردهاند.
در خصوص سرطان سینه علاوه بر چربی رژیم غذایی کالری رژیم غذایی نیز عامل مهمی در خطر ابتلا به سرطان سینه است.
رژیم پر چرب همچنین باعث افزایش چاقی و افزایش خطر سرطان رحم، سرطان سینه پس از منوپوز و سرطان کلیه میشود.
گوشت
علاوه بر چربیها، گوشتها و به ویژه گوشت قرمز فراوری شده از مواد غذایی سرطان زا در نظر گرفته میشود.
ممکن است این ویژگی گوشت قرمز به دلیل دارا بودن مقادیر بالا چربی باشد و یا نحوه طبخ آن.
آمینهای هتروسیکلیک
حرارت بالای گوشت باعث پیوند اسیدهای آمینه و کراتینین و تولید آمینهای هتروسیکلیک میشود.
این ترکیبات از سال 1977 به عنوان عامل جهشزا (عامل ایجاد جهش ژنتیکی و تقسیم نابجای سلولها و ایجاد تومور) شناخته شدهاند.
هیدروکربنهای پلی سیکلیک آروماتیک
موتاژنیک در دود سیگار و در اثر کباب کردن ماهی و گوشت یا دیگر غذاها در اثر حرارت شدید و نیز از ریختن چربی به داخل شعله آتش ایجاد میشود.
از ین رو خطر سرطان معده، کولون و رکتوم با مصرف گوشتهای کبابی افزایش مییابد.
الکل و دخانیات
بین مصرف الکل و دخانیات با سرطان ارتباط قوی وجود دارد.
مصرف الکل فرد را در معرض ابتلا به سرطان مری، معده، کبد، روده باریک، کولون، رکتوم، پروستات، سینه و … قرار میدهد.
تقریباً 40 درصد ابتلا به سرطان کبد به دلیل مصرف افراطی الکل است.
در خصوص سرطان کولون و رکتوم و نیز سرطان سینه نیز ارتباط قوی بین مصرف الکل و ابتلا به این سرطان وجود دارد.
مصرف سیگار با ابتلا به تمام سرطانها و مخصوصاً سرطان دهان، حنجره، مری، مثانه و پروستات در ارتباط است.
دود سیگار به دلیل دارا بودن نیتروزآمینها و ترکیبات سمی امروزه به عنوان ترکیب کارسینوژنیک شناخته شده است.
رابطه تغذیه و سرطان
5/5